दक्षिण अफ्रिकी राष्ट्रपति रामाफोसा शान्ति अभियानको नेतृत्व गर्दै रूसमा, युद्धरत पक्ष आफ्नै अडानमा
मस्को, २ असार (सिन्ह्वा) अफ्रिकी प्रतिनिधिमण्डलको नेतृत्वमा भएको वार्ताको पूर्वसन्ध्यामा दक्षिण अफ्रिकाका राष्ट्रपति शनिबार रूसको सेन्ट पिटर्सबर्ग आइपुग्नुभएको छ । अफ्रिकी नेताहरूले द्वन्द्वका कारण उत्पन्न आर्थिक मन्दीका कारण अफ्रिकामा खाद्य असुरक्षा बढेपछि आफ्ना मुद्दाहरूलाई सुनाउने प्रयास गरिरहेका छन् । दक्षिण अफ्रिकी राष्ट्रपति सिरिल रामाफोसा युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीसँगको रचनात्मक छलफलपछि रूसको सेन्ट पिटर्सबर्गमा आएको दक्षिण अफ्रिकी राष्ट्रपतिको कार्यालय स्रोतले जनाएको छ । प्रतिनिधिमण्डलले रूसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनसँग १६ महिना लामो द्वन्द्व अर्थात् विनाशकारी आर्थिक प्रभाव, जनधनको क्षति र विश्वव्यापी अस्थिरताको अन्त्यका लागि शान्तिको मार्ग खोज्न भेट्नेछ । यस अभियानमा रामाफोसा, सेनेगलका म्याकी सल, जाम्बियाका हाकाइन्दे हिचिलेमा र कोमोरोसका अजाली असौमानी सहभागी रहेका छन् । युगाण्डा, इजिप्ट र कङ्गो–ब्राजाभिलका नेताहरूले अन्तिम समयमा भ्रमणमा आफ्ना प्रतिनिधिहरू पठाएका छन् । कीभ र मस्को दुवैले युद्धभूमिमा विजय हासिल गर्न सक्नेमा उनीहरू विश्वस्त रहेको देखाउने गरेका विश्लेषकहरूले एएफपीसँगको कुराकानीमा बताएका छन् । रामाफोसाले अघिल्लो दिन कीभमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा भन्नुभयो, “शान्ति अभियान सफलताका लागि कीभ र मस्को दुवैले दुवै पक्षबाट तनाव कम गर्नेपर्ने हुन्छ ।” तर जेलेन्स्कीले प्रतिनिधिहरूसँगको संयुक्त पत्रकार सम्मेलनमा उक्त सम्भावनालाई अस्वीकार गर्नुभएको थियो ।
“मैले हाम्रो बैठकमा धेरै पटक स्पष्ट रूपमा भनेको छु कि रूससँग कुनै पनि वार्तालाई अनुमति दिनु, हाम्रो भूमिमा रहेको अतिक्रमण स्थिर रूपमा स्वीकार गर्नु हो,” उहाँले भन्नुभयो । उक्त अवसरमा रामाफोसाले भन्नुभएको थियो, “हाम्रो विचारमा दुवै देशले भनेका कुरा ध्यानदिएर सुन्नु जरुरी छ र हामी यो कुरा रूसी राष्ट्रपति पुटिनलाई पनि सुनाउने छौ र उहाँका कुरा सुन्नेछौं ।” कीभको भ्रमण सहज रूपमा सुरु हुन सकेको थिएन । उनीहरूको आगमनको केही समयपछि कीभमा हवाई आक्रमणको साइरन बजेको थियो । जेलेन्स्कीले पुटिनले या त आफ्नो सेनालाई नियन्त्रण गरेनन् वा आक्रमणका लागि ‘तर्कहीन’ थिए भन्ने देखाएको बताउनुभएको थियो । रामाफोसाले सैन्य आक्रमण र प्रत्याक्रमणलाई दुवै पक्षले युद्ध रोक्न आवश्यक छ भन्ने प्रमाणको रूपमा लिनुभएको थियो । कीभले हालै सुरु गरेको प्रतिआक्रमणलाई दवाब दिइरहेका र दुवै पक्ष युद्धभूमिको घटनाक्रममा केन्द्रित भइरहेका बेला पनि प्रतिनिधिमण्डल आएको हो । पुटिनका रक्षामन्त्री सर्गेई शोइगुले युक्रेनमा ‘रुसी सेनाको आवश्यकता पूरा गर्न’ थप ट्यांक निर्माण गर्न आह्वान गर्नुभएको छ । कीभले शुक्रबार साँझ ‘दक्षिणमा हाम्रा एकाइहरू लडिरहेका सबै क्षेत्रहरूमा व्यावहारिक रूपमा’ सामरिक सफलताहरू भएको बताउनुभएको छ । शुक्रबार सेन्ट पिटर्सबर्ग इकोनोमिक फोरममा बोल्दै रूसी राष्ट्रपति पुटिनले वार्ताका लागि खासै चासो देखाउनु भएन । पुटिनले भन्नुभयो, “मलाई लाग्छ कि युक्रेनको सशस्त्र बलले दक्षिण वा अन्य दिशामा कुनै मौका पाउने छैन ।
यसमा मलाई कुनै शङ्का छैन ।” शान्तिका अभियानको नेतृत्व गरेका अफ्रिकी नेताहरूले ‘सन्तुलित धारणा’ अघि सारेको रूसी नेता पुटिनले बताउनुभएको रूसी पत्रकारहरूसँग बताएको स्थानीय सञ्चारमाध्यमले जनाएका छन् । पुटिनले भेटमा आफु ‘रचनात्मक वार्ता’का लागि खुला रहेको बताउनुभएको रूसी समाचार संस्था तासले जनाएको छ । —