तेहरान असौज ५ ( एजेन्सीहरु ) दुई इरानी महिला पत्रकारलाई महसा अमिनी आन्दोलनसँग सम्बन्धित मुद्दाहरूमा राष्ट्रिय सुरक्षाको आरोपमा प्रारम्भिक जेल सजाय दिइएको , अल जजीराले जनाएको छ ।सेप्टेम्बर २०२२ मा २२ वर्षीय अमिनीको प्रहरी हिरासतमा हत्याको विरोधमा देशव्यापी प्रदर्शन भड्किएपछि पत्रकार निलोफर हमेदी र इलाहेह मोहम्मदीलाई हिरासतमा लिइएको थियो । इरानी न्यायपालिकाको आधिकारिक समाचार वेबसाइटका अनुसार, हमेदी र मोहम्मदीलाई क्रमशः १२ वर्ष र १३ वर्षको जेल सजाय सुनाइएको थियो, यद्दपी अल जजिराका अनुसार उनीहरूले आफ्नो सजायको सम्पूर्ण सर्तहरू पूरा गर्न आवश्यक पर्दैन।देशको सुरक्षा विरुद्ध अपराधको लागी भनेर तिनीहरू प्रत्येकलाई पाँच वर्षको जेल सजाय सुनाइएको थियो, र इरानको इस्लामिक गणतन्त्रको स्थापनाको बिरूद्ध प्रचारू को लागि प्रत्येकलाई एक(एक वर्षको सजाय दिइएको थियो ।हमेदीलाई राजनीतिक संगठनमा आवद्ध हुन, सामाजिक सञ्जालमा भाग लिन र सञ्चारमाध्यममा काम गर्न पनि दुई वर्षको प्रतिबन्ध लगाइएको थियो ।दुवै व्यक्तिको मामलामा, अमेरिकी सरकारसँग जोडिएका केही संस्था र व्यक्तिहरूसँगको सम्बन्धको प्रमाणित प्रमाण पनि समाबेश गरिएको छ , जुन जानीजानी र सुरक्षा विरोधी नीतिहरू पछ्याएर गरिएको थियो, इरानी न्यायपालिका वेबसाइटले जनाएको अल जजीराले जनाएको छ ।त्यसो त वेबसाइटका अनुसार, जरिवाना कम हुन सक्छ। प्रारम्भिक रुपमा २० दिन भित्र तेहरान अदालतमा अपील गर्न सकिन्छ।
दुई महिलाले मात्र आफ्नो सबैभन्दा लामो अवधिको सेवा गर्नु पर्नेछ, जुन मोहम्मदीको लागि छ वर्ष र हमेदीको लागि सात वर्ष हो तर उनीहरु दोषी ठहरियो भने,मात्र त्यो गर्नुपर्ने भनेर अल जजीराले उल्लेख गरेको छ।तेहरानको एक अस्पतालमा अमिनीको निधन भएपछि हमेदीले आफ्ना आमाबुबा रोएको र एकअर्कालाई समातेको तस्बिर सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट गरेका थिए । मोहम्मदी आफ्नो अन्त्येष्टिको खबर कभर गर्न अमिनीको गृहनगर सक्केज गएकी थिइन्।अल जजीराका अनुसार पत्रकारका परिवारहरू र उनीहरूलाई काम गर्ने अखबारहरूले उनीहरूले आफ्नो काम मात्र गरिरहेको दाबी गर्दै आरोपहरू अस्वीकार गरेका छन्।अमिनीको मृत्युले इरानी सरकार विरुद्धको राजनीतिक विरोध प्रदर्शनलाई ठूलो सामाजिक आन्दोलनमा परिणत गर्यो र प्रदर्शनकारीहरूले अन्य मुद्दाहरूका साथै महिलाहरूमाथि शासनको व्यवहारको विरोध गरिरहेका थिए।एएनआईका अनुसार बाइस वर्षीया कुर्दिश(इरानी महिला अमिनीको गत सेप्टेम्बरमा पुलिसले हिरासतमा राखेर ूपुनः शिक्षा केन्द्रू मा लगिएपछि उनको टाउकोमा राम्रोसँग स्कार्फ लगाउन नदिएको कारण मृत्यु भएको समेत बताइएको छ ।
एक इरानी पत्रकारका अनुसार अमिनीका बुबा अमजदलाई उनकी छोरीको मृत्युपछि सुरक्षा अधिकारीहरूले हालैका महिनाहरूमा नियमित रूपमा बोलाएका थिए। ूआज उहाँलाई केही घण्टाको लागि हिरासतमा राखिएको सीएनएनले एक पत्रकारलाई उद्धृत गर्दै रिपोर्टमा जनाएको छ ।यस वर्ष, जब अमिनीको परिवारले उनको मृत्युको एक वर्षको वार्षिकोत्सवको पूर्वसन्ध्यामा पश्चिमी कुर्दिश शहर सक्केजमा उनको चिहानको भ्रमण गरेको थियो, सीएनएनले इरानवायरलाई उद्धृत गर्दै रिपोर्ट गरेपछि अधिकारीहरूले अमजदलाई छोरासहित तीनदेखि चार घण्टासम्म हिरासतमा राखेका थिए।यसबाहेक, अम्जदका छोरालाई चेतावनी दिइएको थियो कि यदि उनले अमिनीको पुण्यतिथि समारोहमा उपस्थित हुन मानिसहरूलाई प्रोत्साहित गरे भने उनलाई दुर्गम गाउँमा निर्वासित गरिनेछ, समाचारमा जनाइएको छ ।तर, इरानी अधिकारीहरूले अमजदलाई हिरासतमा राखेको खबरलाई अस्वीकार गरेका छन्।
सीएनएनका अनुसार इरानको स्थानीय मिडिया आउटलेट ले टेलिग्राम पोस्टमा रिपोर्टहरूलाई झूटोू भनेर वर्णन गरेको छ। उनको परिवारका एक सदस्य र मानव अधिकार कार्यकर्ता समाचार एजेन्सीको रिपोर्टका अनुसार यसअघि, मंगलबार, अमिनीका काका, सदा एलीलाई इरानी अधिकारीहरूले पक्राउ गरेका थिए, ।अमिनीको मृत्युले इरानले वर्षौंमा देखेको सबैभन्दा ठूलो विरोध प्रदर्शनलाई उत्प्रेरित गर्यो, जुन अन्य मुद्दाहरूका साथै महिलाहरूमाथि इरानी शासनको व्यवहारको विरोध गर्ने प्रदर्शनकारीहरूले ठूलो सामाजिक आन्दोलनमा परिणत गरेका थिए । यो घटनाले कमजोर धरातलमा उभिएको इरानको सरकार हल्लिएको समाचारमा जनाइएको छ ।
