रीना भारद्वाज
वाशिंगटन अमेरिकी प्रतिनिधि सभाका सभामुख न्यान्सी पेलोसीले बुधबार ताइवानमा नेताहरूसँग भेट गरेपछि अमेरिकाले स्वशासित टापुप्रतिको आफ्नो प्रतिबद्धतालाई नत्यागेको भनाइले चीनलाई रिसाएको छ । ूआज संसारले लोकतन्त्र र निरंकुशता बीचको छनौटको सामना गरिरहेको छ,ू पेलोसीले ताइवानका राष्ट्रपति साई इङ्ग(वेनसँगको भेटपछिको भाषणमा भनिन कि उनीह? लोकतन्त्रको बारेमा धेरै गम्भीर छन ।
पेलोसीले भनिन ूयहाँ ताइवान र विश्वभर लोकतन्त्र जोगाउने अमेरिकाको दृढ संक लाई कसैले हल्लाउन सक्दैन । ताइवानलाई आफ्नो क्षेत्र भनी दाबी गर्ने अनि विदेशी सरकारहरूसँग ताइवानी अधिकारीहरूको संलग्नताको विरोध गर्ने चीनले टापुको वरिपरि धेरै सैन्य अभ्यासहरू घोषणा गरेर कडा बयानहरू जारी गरेको छ । बेइजिङका लागि अमेरिकी राजदूत निकोलस बन्र्सलाई बोलाएर पेलोसीको भ्रमणको विरोध गरेको थिया चीनले तर पनि उनको भ्रमण रोकिएन ।
चिनियाँ उपविदेश मन्त्री झी फेङले न्यान्सी पेलोसीको भ्रमणको प्रकृतिलाई “दुर्भावनापूर्ण” भनी वर्णन गर्दै छिटो र गम्भीर नतिजा आउने दाबी गरेका छन ।
पेलोसीको विमान मंगलबार ताइपेईमा ओर्लिएपछि , चिनियाँ राज्य नियन्त्रित मिडियाले रिपोर्ट गरे कि यसको सैन्य जेटहरू ताइवान स्ट्रेट पार गर्दै थिए । ताइवानले त्यसबेला ती रिपोर्टहरूलाई अस्वीकार गरेको थियो तर पछि भने कि मंगलबार २० भन्दा बढी चिनियाँ सैन्य विमानहरू आफ्नो वायु रक्षा क्षेत्रमा प्रवेश गरेकाउनीह?ले नै दाबी गरेका थिए ,।बदलामा, चीनको भन्सार विभागले ताइवानबाट सिट्रस फलफूल, चिल्ड सेतो स्ट्रिपेड हेयरटेल र फ्रोजन घोडा म्याकरेलको आयात निलम्बन गर्ने घोषणा गरेको थियो जबकि यसको वाणिज्य मन्त्रालयले ताइवानमा प्राकृतिक स्रोत बालुवा निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएको थियो।
पेलोसीको यात्राले अमेरिका चीन तनावलाई कङ्ग्रेसका अन्य सदस्यहरूले गरेको भ्रमण भन्दा बढि बढाएको छ किनभने उनीो प्रतिनिधि सभाको नेताको रूपमा उच्च स्तरको हुन । उनी सन् १९९७ मा न्युट गिङरिचपछि २५ वर्षमा ताइवानमा आउने पहिलो सभामुख हुन्। उनी अमेरिकी राष्टपति उपराष्टपति पछि तेस्रो शक्तिशाली ह्ुन ।यसैबीच, वाशिंगटनमा, अमेरिकी राष्ट्रिय सुरक्षा प्रवक्ता जोन किर्बीले भने, यो भ्रमण संकट वा द्वन्द्वको लागि उत्प्रेरित घटना बन्नुको कुनै कारण छैनू।
किर्बीले मंगलबार पत्रकारहरूलाई भने, ूचीनले आगामी दिनहरूमा सम्भावित रूपमा थप कदमहरूको लागि तयारी गरिरहेको छ तर चीनले धेरै कुरा सोचोस ।
उनले चेतावनी दिए कि उत्तेजक कार्यहरूमा ताइवान स्ट्रेट वा ताइवान वरपर मिसाइलहरू प्रहार गर्न र युद्धविमानहरूद्वारा ताइवानको वायु रक्षा पहिचान क्षेत्रको ठूलो मात्रामा उल्लङ्घन हुन सक्छ । उनले ताइवान स्ट्रेट अन्तर्राष्ट्रिय जलमार्ग होइन भनेर चीनले हालसालै गरेको जस्तै सार्वजनिक दाबी पनि गर्न सक्छ।
अमेरिकी राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार जेक सुलिभानले भने कि चीनले तनाबलाई बढाउने बारे ूधेरै सावधानीपूर्वक सोच्नुपर्छू र चेतावनी दिए कि अमेरिकाले आफ्नो हितको रक्षा गर्न जे पनि गर्न आवश्यक छ ।अमृेरिका पनि आफनो हितको बारेमा गम्भीर छ यो ।
भ्रमणका समर्थकहरूमा असामान्य रूपमा धेरै रिपब्लिकन सांसदहरूले यसलाई उत्साहजनक ?पमा लिएका छन । उनीह?ले भने, स्पीकरले ताइवानलाई समर्थन देखाउन र वाशिंगटन यसको कानुनी अधिकारको बारेमा गम्भीर छ भनेर औंल्याउन यो महत्त्वपूर्ण छ अमेरिकाका लागि । रिपब्लिकनह? पनि चीनको आलोचक छन भने सभामुखको यो भ्रमणले चीनमाथि अमेरिकाले अझ धेरै कडाइ गनु सक्छ । एएनआई
